Metoda Marii Montessori
Istota metody Marii Montessori polega na stwierdzeniu, że każde Dziecko jest inne i powinno rozwijać się według stworzonych przez siebie indywidualnych planów rozwojowych.
W planach tych zapisane są jego możliwości, kompetencje i umiejętności, umożliwiające mu naukę samodzielną i efektywniejszą.
Wychowywanie Dziecka jest wspaniałym ale jednocześnie bardzo odpowiedzialnym doświadczeniem. Dzięki montessoriańskiej filozofii, zrozumieliśmy, że najpiękniejsze co możemy dać Dzieciom to zaufanie i wiara w ich naturalny potencjał. Pedagogika Marii Montessori jest prosta ale przez to niezwykle piękna. Opiera się na miłości do Dziecka, jako istoty jedynej i niepowtarzalnej.
Główne założenia Metody Marii Montessori
poszanowanie godności każdego Dziecka - to nadrzędna zasada w pracy z Dzieckiem w przedszkolu. Uśmiech i pozytywne komunikaty są niezastąpionym narzędziem w naszych wspólnych kontaktach. Takie zachowanie wzmacnia w Dziecku poczucie własnej wartości i buduje pozytywny obraz samego siebie.
nauka przez działanie – wszystkie pomoce dydaktyczne w przedszkolu Montessori, bazują na poznaniu zmysłowym. Dzieci odkrywają świat poprzez dotyk, dlatego możliwość manipulowania jest podstawową formą pracy w przedszkolu.
przygotowane otoczenie – to uporządkowana przestrzeń która pomaga kształtować u Dzieci poczucie wewnętrznej harmonii. Staranny dobór materiałów w otoczeniu Montessori, prowokuje Dziecko do odkrywania i do zadawania pytań.
indywidualny tok nauczania – każdy z nas jest inny, każdy ma inne potrzeby. W naszym przedszkolu to nie wiek wyznacza granice poznania ale indywidualne możliwości i potrzeby Dzieci.
usamodzielnianie – jest jednym z głównych zadań naszego przedszkola. Proces ten, jest możliwy dzięki wypracowaniu atmosfery skupienia i szacunku oraz braku rywalizacji, oceniania i pośpiechu.
poczucie wolności – jest efektem samodzielnego odkrywania otoczenia. Wolność prowadzi do swobodnej aktywności, do podejmowania świadomych wyborów, które są głównym działaniem Dzieci w przedszkolu Montessori
wzajemna pomoc – grupa mieszana wiekowo jest jak wielka rodzina. To naturalna społeczność, w której młodsi uczą się od starszych kolegów a starsi poprzez pomoc młodszym budują poczucie własnej wartości. Wspólne przebywanie Dzieci w przedszkolu jest prawdziwą lekcją doświadczania relacji społecznych.
wiara w Dziecko – Maria Montessori pozwala „na nowo” uwierzyć w Dziecko, w to, że jest w stanie rozwinąć się w pełni i stać się szczęśliwe i radosne wtedy, gdy jego ogromny potencjał możliwości będzie wspierany w porę i w odpowiedniej formie.
Komponenty, które umożliwiają Dziecku jego wszechstronny rozwój to:
odpowiednio przygotowane OTOCZENIE,
pomocny NAUCZYCIEL,
stosowny MATERIAŁ DYDAKTYCZNY;
OTOCZENIE
Właściwie przygotowane otoczenie powinno wspierać rozwój Dziecka i doprowadzić je do samodzielności, odpowiedzialności, niezależności, a także miłości do świata. Musi odpowiadać potrzebie ruchu Dziecka i przez swą atrakcyjność być zaproszeniem do działania. Jednocześnie jawić się powinno jako uporządkowana całość, w której Dziecko mogłoby się czuć dobrze i bezpiecznie. I tak już przekraczając progi domu Dziecko powinno czuć się jak gość, być radosne i zadowolone.
Sale mają być funkcjonalne, meble lekkie, niskie, o prostej konstrukcji, estetycznie wykonane. Ich wielkość powinna być dopasowana do wzrostu dziecka, wielkości jego rąk i zasięgu wzroku.
NAUCZYCIEL Maria Montessori określa nauczyciela jako "pomocnika dziecka" w jego uczeniu się, gdyż tylko schodząc na drugi plan, daje on możliwość wyzwolenia się dziecięcej energii. Wychowawca powinien być pośrednikiem miedzy materiałem dydaktycznym, a dzieckiem, zrezygnować z funkcji wykładowcy , a przyjąć rolę pomocnika i obserwatora. W trakcie pracy z pomocami rozwojowymi powinien mówić jak najmniej, bo to nie jego wyjaśnienia są istotne, lecz dziecięca ciekawość i dociekliwość. Dziecku poszukującemu, nauczyciel powinien dać odczuć swoją obecność, natomiast temu, które już zajęło się konkretną pracą, nie powinien przeszkadzać. Ten czas może przeznaczyć na wnikliwą obserwację i zanotowania postępów dziecka w nauce w tzw. "dzienniczku osiągnięć".
MATERIAŁ DYDAKTYCZNY
Charakteryzuje się:
* prostotą, precyzją i estetyką wykonania,
* uwzględnienia zasady stopniowania trudności,
* dostosowany jest do potrzeb rozwojowych Dziecka,
* logiczną spójnością ogniw ciągów tematycznych,
* konstrukcją umożliwiającą samodzielną kontrolę błędów,
* ograniczeniem - dany materiał występuje tylko raz, w jednym egzemplarzu.
Montessoriański materiał tworzy logicznie uporządkowaną całość programową. Jest on podzielony na kilka grup:
Materiał do ćwiczeń praktycznego życia, który jest odpowiedzią na naturalny pęd Dziecka do aktywnego działania. Ćwiczenia z tego działu uczą samodzielności, wytrwałości, wiary we własne siły oraz szacunku do siebie i innych. Częste powtarzanie czynności prowadzi do koordynacji i zharmonizowania gestów Dziecka oraz wyuczenia się konkretnych umiejętności potrzebnych w codziennym życiu. Zaszczepiają w Dziecku troskę o siebie, o innych i o otoczenie. Te aktywności zawierają wiele zadań, które Dzieci obserwują jako naturalny element życia w domu: pranie, prasowanie, nakrywanie do stołu, zmywanie naczyń, układanie kwiatów
Materiał sensoryczny, który wprowadza w świat wymiarów, powierzchni i brył, umożliwia kształcenie podstawowych pojęć (np. duży/ mały), uczenie się na podstawie doświadczania. Za pomocą specjalnie zaprojektowanych materiałów Dzieci uczą się rozpoznawać i selekcjonować wrażenia. Robią to przez dotyk, wzrok, powonienie, smak, słuch i badając własności fizyczne otoczenia. Materiał sensoryczny rozwija umiejętności poznawcze (myślenie, porównywanie, kojarzenie) i koncentrację uwagi.
Materiał do edukacji matematycznej – obejmuje naukę liczenia, wykonywania działań arytmetycznych, a wraz ze wzrostem stopnia trudności i abstrakcji - geometrię i ułamki. Materiały matematyczne pomagają Dziecku zrozumieć matematyczne pojęcia przez pracę z konkretnymi materiałami.
Pomoce do edukacji językowej – służą do wzbogacania słownictwa, nauki pisania, czytania, pomagają zrozumieć poszczególne trudności językowe (np. dwuznaki, zmiękczenia). Język jest niezbędny do egzystencji człowieka. Środowisko Montessori dostarcza bogatego i precyzyjnego słownictwa.
Pomoce z działu kultury - ukazują Dziecku przyrodnicze i kulturowe aspekty naszego świata, zapewniają codzienny kontakt z przyrodą ożywioną i nieożywioną. Dzieci uczą się o innych kulturach przeszłych i obecnych, co pozwala zakwitnąć ich wrodzonemu szacunkowi i miłości do otoczenia, tworząc poczucie solidarności z globalną rodziną ludzką i światem .